ZONDAG 14 MEI 2023 : FIETSERSDAG, I.S.M. FORT KESSEL

Mooi weer, een 65 bezoekers van gevarieerde herkomst : Colorado (USA), Nederland, Brugge, Brussel, Waasland, Mechelen enz. Gidsing van 1 grote en talrijke kleine rondleidingen door Glenn en conservator , poortopvang door Mikey, Geertrui, Jos.

MAANDAG 8 MEI : SCHOOLBEZOEK BASISSCHOOL ZANDHOVEN

Twee groepen o.l.v. kindgids Thomas Hens.

ZONDAG 7 MEI 2023 : OPLEIDING KINDGIDSEN

Gidsing Jos, Begeleiding Guy.

ZONDAG 23 APRIL 2023 : OPENDEURDAG/ERFGOEDDAG

Start van het 40ste bezoeksseizoen sedert 1984 ! Conservator, Glenn, Guy, Geertrui (poortregistratie) en Quinten mochten bij wisselend en nogal fris weer (van zon tot regen) toch 125 geïnteresseerde bezoekers verwelkomen, leeftijd van 3 tot 98 jaar (onze trouwe fortfan Mw.Van Looveren met 6 familieleden). Jeroen maakte specifieke prop voor het natuurwandelpad en Quinten gaf ter plaatse toelichting bij o.m. de beverburchten : in 10 jaar nooit zoveel wandelaars tegengekomen op 1 dag … Gidsing van 3 grote en talrijke kleine rondleidingen door Glenn, Guy en conservator.

ZATERDAG 18 MAART 2023 : BRIEVENBUS

Tim plaatste een brievenbus links van de fortoprit. Bpost liet weten dat ze geen post meer wilden bestellen via de schietgaten in de fortpoort, zoals de post sedert 1984 bezorgd werd …

ZONDAG 8 JANUARI EN ZONDAG 26 FEBRUARI 2023 : VLEERMUISTELLINGEN

Watervleermuis : 114, resp. 113

Baardvleermuis : 113, resp. 77

Baard/Brandt’s vleermuis : 1, resp. 44

Franjestaart : 136, resp. 135

Ingekorven vleermuis : 142, resp. 139

Myotis onbekend 7, resp. 11

Gewone grootoorvleermuis 5, resp. 2

Gewone dwergvleermuis 5, resp. 1

Vleermuis onbekend 2, resp. 12

Totaal 525, resp. 534

Resultaten vergelijkbaar met vorige winter : weer hittegolf (13°C), weer beduidend weinig dieren in de afwateringsgangen.

Tussen beide tellingen moeten de aantallen hoger geweest zijn.

ZONDAG 1 JANUARI 2023 : BRUIKLEENOVEREENKOMST MET FORT LIEZELE

Voor wie de editie 2014 van onze Nieuwsbrief niet meer bij de hand heeft : op 27 december 2014 dolven WGFO’ers na een signaal van de metaaldetector bij de noordelijke 15cm-kanonnentoren een redelijk diepliggend en redelijk zwaar stuk metaal op. Het bleek iets zeer zeldzaams te zijn : een originele stalen afdekplaat ter bescherming van de loopmond van een 15cm-geschutskoepel. Die dekselplaat plaatste men aan de buitenkant van de koepel voor de kanonsopening als men de koepel niet gebruikte.

Zoiets verdient natuurlijk optimaal bekijks en daarom kwam het goed uit dat de collega’s van Fort Liezele onlangs belangstelling bleken te hebben voor een bruikleen die zou toelaten om de afdekplaat in kwestie op meer momenten aan het publiek te tonen. Namens de fortwerkgroep ondertekende co-conservator Jorne begin dit jaar uiteindelijk met voorzitter Kurt Van Camp van de vzw Memorial Museum Fort Liezele de bruikleenovereenkomst die toelaat om de plaat met de nodige vermeldingen en tot nader order in Fort Liezele tentoon te stellen.

ZATERDAG 12 NOVEMBER 2022 : JAARVERGADERING WERKGROEP FORT OELEGEM

Over de activiteiten in het voorbije en het komende seizoen (het 40ste WGFO-seizoen !), ook over de expo-plannen voor de kamers aan de “Droge Gang” e.a. plannen. Komt er volgend jaar terug een (beperkt) fortengordel-fietscircuit ?

ZATERDAG 24 SEPTEMBER 2022 : VLEERMUIZENAVOND 3

Helaas fris regenweer, niettemin waren de vleermuizen toch van de partij boven de fortgracht. Ook wat problemen met de elektriciteit. Een 40-tal belangstellenden. Opvang door Danny. Briefings door Kevin en Jorne. Bat detector sessie met conservator. Rondleidingen met Jorne en Glenn.

ZONDAG 11 SEPTEMBER 2022 : OPEN MONUMENTENDAG

De zon terug van de partij na enkele regendagen. Alles samen 262 bezoekers. Drie grote rondleidingen van 1,5 uur (opgesplitst), onbepaald aantal kleinere van 20-30 minuten. Gidsing door Jorne, Glenn, Guy & 2 actieve kidsgidsen, conservator. Registratie door Mikey. Propaganda door Jeroen. Practische hulp door Danny. Info- en boekenstand in Kamer 1 aan de “Droge Gang”, met vleermuizenuitleg aan de passanten. Speciaal : bezoek Nederlandse vleermuistudiepionier Joop van den Hoorn & echtgenote uit Purmerend, fietsbezoek van WGFO-erelid Mw Van Looveren (86), kennismaking met getalenteerde fortenfotograaf en kandidaat-fortgids André De Locht.

ZATERDAG 20 AUGUSTUS 2022 : VLEERMUIZENAVOND 2 (INTERNATIONAL BAT NIGHT)

Droog weer. Een 20-tal belangstellenden. Presentaties door Jorne en Kevin. Rondleiding door Glenn. Begeleiding observatie door Kevin.

WOENSDAG 17 AUGUSTUS : PLATTEGROND FORT

Geïnspireerd door zijn bezoek op 14/8 werkte deskundige tekenaar Jos De Peuter een prachtige en gedetailleerde plattegrond van het fort uit. Hier gaan we nog veel en nuttig gebruik van kunnen maken !

ZONDAG 14 AUGUSTUS 2022 : NAMIDDAGBEZOEK

De warmste 14de augustus ooit, 35 °C. Gidsing Jorne en conservator, registratie Mikey. Een 67 bezoekers. Trouwheidsfietsbezoek door Mw Van Looveren (88), zie 29 mei.

ZONDAG 31 JULI 2022 : GO4NATURE

Ruilproject met Duinen-Heide (Tim). Onderhoud natuurpad en buitentrappen, fatsoenering exporuimten in het keelgebouw.

VRIJDAG 29 JULI 2022 : BEVERS AAN HET WERK

Op de westoever van het forteiland, tussen de vm soldatentoiletten en de noordwestpunt , zijn bevers volop bezig met een takkenburcht te bouwen : het wandelpad langs de binnenoevers van de fortgracht moest er aan geloven, het zal wat moeten omgelegd worden.

ZONDAG 10 JULI 2022 : NAMIDDAGBEZOEK

Redelijk weer. Gidsing Jorne & Co, registratie conservator. Een 65 bezoekers, tot uit Hell in Gelderland toe. Besprekingen over onderhoud en expo. Verkenningsbezoek van Quinten ovm natuurinventarisatie.

ZATERDAG 25 JUNI 2022 : VLEERMUIZENAVOND 1

Nog nooit een avond zo uitgeregend geweten als vandaag, bijna de hele dag regen. Toch nog enkele dappere geïnteresseerde opgedaagd. Vleermuizenbriefing door conservator. Fortbriefing door Jorne. Rondleiding door Glenn. Er zat een grootoorvleermuis in de schouderhoekcaponnière en er was weer veel vleermuisgefladder tussen de beide vm. machinenkamers (zoals enkele jaren geleden). Buiten vlogen er ondanks de continue regen toch ook nog enkele, hoog boven de brug.

ZATERDAG 25 JUNI 2022 : OPNIEUW BEVER

In maart 2019 ontdekte Peter Van Dun bever-vraatsporen op de zuidelijke oever van het forteiland. De bever was blijkbaar via de Tappelbeek vanuit de Netevallei ook in de Schijnvallei geraakt. Er waren daar al verschillende waarnemingen gedaan. Begin januari 2020 filmde Marc Gorrens ook een bever bij De Pont in het Schijn. Dit voorjaar vond Glenn veel vraatsporen op de oostelijke oever van het forteiland. En op 25/6 zag hij ook een bever in de fortgracht zwemmen, niet ver van de fortbrug …

ZATERDAG 11 JUNI 2022 : ROEFELDAG

We doen al sedert 1991 mee met de Roefeldag, destijds een initiatief van de Koning Boudewijnstichting . Joris leidde dit keer een groepje kinderen uit de omgeving over het fortdomein rond, op vraag van het Roefelcomité Ranst.

ZONDAG 29 MEI 2022 : BEZOEKSNAMIDDAG

Minder interessant weer vandaag, 14°C en regelmatig buien. Toch nog 49 geïnteresseerde bezoekers. Begeleiding door Jorne, Glenn, Guy, Joris en conservator. Guy had Tomas en Senne meegebracht als aspirant kidsgidsen, Guy Finn. Ook weer getrouwheidsbezoek van Mw Van Looveren (88), die als dochtertje van de fortconciërge tjjdens de ‘Amerikaanse’ en volgende maanden in 1945 en volgende jaren in Fort Oelegem woonde. Het gras op het noordelijk binnenplein begint te gedijen, er werd ook van gedachten gewisseld over de plannen voor een expo in het zuidelijk keelgebouw.

ZONDAG 15 MEI 2022 : FIETSERSDAG

Op deze mooie/warme echte lentedag waren we zowat het enige Antwerpse fort dat de destijdse fortengordel voor fietsers trouw bleef nadat het nieuwe provinciebestuur de hulp aan dit ooit zo succesrijke initiatief liet vallen als een baksteen (welke partij zat daar vooral achter ?). Alles samen een 50-tal bezoekers (passerende fietsers/wandelaars). Begeleiding door Jorne, Glenn, Guy, Mikey en conservator. Aspirant-gids Joris kwam zich inwerken. Stagiairs Thorben en Laura zorgden als ‘poortwachters’ de hele dag voor onthaal en registratie.

ZONDAG 24 APRIL 2022 : OPENDEURDAG/ERFGOEDDAG

Onze 37ste sedert 1985 (2020 afgelast wegens corona). Zonnig windweer. Alles samen 181 bezoekers. Een tiental rondleidingen verzorgd door Jorne, Glenn en conservator. Registratie door Mikey. Communicatie door Jeroen. Noordelijk binnenplein niet betreedbaar wegens grasgroei. Speciaal : fietsbezoek van Mw. Maria Van Looveren (85) , erelid van de WGFO, die als kind van de fortconciërge de jaren 1945 e.v. in het fort zelf beleefde. Zij schonk ons een foto uit die tijd, opgenomen vanuit de fortgracht voor het zuidelijke keelfront.

ZATERDAG 23 APRIL 2022 : FORTWERKDAG

Voorbereiding ODD o.l.v. Tim. Ook natuurpad onder handen genomen.

MAANDAG 28 MAART 2022 : FORT OELEGEM OP TV-EEN

Zie ook www.nieuwsbriefnatuur2000.be jaargang 2021, rubriek Fort Oelegem, vrijdag 11 juni 2021. Onder leiding van Glenn bezocht het beroemde Arnout Hauben-drietal alle kanten van het fort. Nadat alles door de handen van de knipgrage monteurs was gegaan bleek er vandaag een acceptabele impressie van het monument over, maar van alles wat Glenn vertelde over de vleermuizen, toch de actuele eerste raison d’être van het fort : geen woord. Weinig bat minded knipvolk dus bij producent De Chinezen. Gelukkig staat er wel iets op blz 85 van het begeleidend boek…

ZATERDAG 5 MAART 2022 : FATSOENERING NOORDELIJK BINNENPLEIN

Onder impuls van Glenn, geholpen door medestanders. Alles outdoors en met alle voorzorgen naar de ‘bewoners’ van de gebouwen toe. Weer enkele ‘artefacten’ gevonden , naast sporen van vier baksteenmuurtjes met een parallel noord-zuidverloop over het plein.

ZONDAG 27 FEBRUARI 2022 : VLEERMUIZENTELLING 2022/2

Watervleermuis 108, Baardvleermuis 49, Baard/Brandtsvleermuis 51, Franjestaart 97, Ingekorven vleermuis 106, Myotis 13, Gewone grootoorvleermuis 4, Gewone dwergvleermuis 17, Vleermuis 4. Totaal 444.

De aantallen van einde februari zijn traditioneel lager doordat al een deel van de vleermuizen het winterverblijf verlaten hebben. Die lagere aantallen vielen deze keer verhoudingsgewijs mee (20%, vaak is dat veel meer).

Blijft dan de vraag of er tussen begin januari en einde februazri 2022 niet véél meer vleermuizen zijn komen overwinteren die we tijdens geen van beide tellingen hebben gezien of dat er tout court heel weinig dieren zaten deze winter.

Het zal wachten worden tot de volgende winter om te zien of de aantallen zich bij normalere temperaturen ook terug normaliseren.

ZONDAG 13 FEBRUARI 2022 : INTERNE PLAATSBESPREKING PLANNEN M.B.T. NOORDELIJK BINNENPLEIN

Een kasseistrook langs het hoofdgebouw werd blootgelegd en ook een ‘pad’ van kleine betonplavuizen dat het binnenplein van zuid naar noord doorsnijdt evenals twee parallelle muurbasissen… Naar begin juli toe wordt gedacht aan egalisatie en hergrassing van het binnenplein alsmede aan aanpassing van de helling naar het hoofddak t.b.v. rolstoelgebruikers. Aan de rand van het poternedak wordt de bramenopslag verwijderd, aan de interessante overige vegetatie op het dak wordt niet geraakt.

WOENSDAG 19 JANUARI 2022 : TERREINBEZOEK FORTOMGEVING I.F.V. BEHEER/ONDERHOUD

Afgevaardigden van het Regionale Landschap, de VMM, het ANB, de provincie, de gemeente. Namens de WGFO : Jorne en Ludo.

Gesproken werd over de kappingen langs de Antitankgracht, over de eigendom en het onderhoud van de vm. Bedekte Weg ten oosten van het fort, over het wildkamperen op de glacisweide, over de scheur in de oostelijke oever van de fortgracht, over het onderhoud van de infoborden bij de fortoprit.

ZONDAG 2 JANUARI 2022 : VLEERMUIZENTELLING 2022/1

Watervleermuis 171. Baardvleermuis 96. Baard/Brandtsvleermuis 2. Franjestaart 145. Ingekorven vleermuis 126. Myotis 8. Gewone grootoorvleermuis 2. Gewone dwergvleermuis 2. Vleermuis 3. Totaal 555.

Totaal anders dan tijdens alle andere januaritellingen : het warme weer begin januari, met een buitentemperatuur tot 14°C !

Hiermee heeft zeker te maken de enorme terugval bij de verschillende soorten (1/2 à 1/3 van de normale januari-aantallen) , al is de afname bij de ene soort (franjestaart) al meer dan bij de andere (ingekorven vleermuis).

De achteruitgang bleek gelijk gespreid over het hele fort, incl. de 4 afwateringsgangen. Vaste hangplaatsen met veel dieren hadden er nu nauwelijks of geen.

Ook op de andere vleermuisplaatsen in het Antwerpse werden (begin februari) relatief lagere aantallen geteld, het meest uitgesproken bij de Baardvleermuis : in het totaal 4311 exemplaren van 9 soorten.

Waar zijn ze naartoe ? In boomholten in de buurt, menselijke bouwwerken (huizen, zolders, onverwarmde schuurtjes/loodsen), zomerlocaties ? Bij de Mopsvleermuizen is bvb aangetoond dat ze bij milde wintertemperaturen gewoon in hun zomerkwartieren blijven.

Bij deze niet meer normale temperaturen kunnen we ons wel zorgen beginnen te maken over het klimaat. Op termijn dreigt dit ecosystemen te ontwrichten. Vleermuizen gaan te veel energie verbruiken om de omgevingstemperatuur te verkrijgen. De dieren kunnen vroeger wakker worden, maar de ‘normale’ insecten waar ze na de winter op teren ondergaan ook de invloed van de temperatuur en gaan er op dat moment niet meer zijn, enz.

Zorgwekkend.

P.S. Vastgesteld werd ook een marter-latrine in de gang van saillant I.

ZONDAG 19 DECEMBER 2021 : NIEUWE KANDIDAAT-FORTGIDSEN

Conservator, Mikey en Glenn maken kennis met kandidaat-fortgidsen Joris en Peter. Fortenboek Segers & Van Nunen overhandigd. Met Glenn ook even overleg gepleegd m.b.t. plannen voor de verdere ordening van het noordelijke binnenplein.

DONDERDAG 9 DECEMBER : OVERLEG M.B.T. HAKHOUTBEHEER ANTI-TANKGRACHT

Namens de WGFO overlegde Ludo met Mw.Machteld van Gils van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) over de VMM-plannen voor toekomstig hankhoutbeheer en slibruiming in de ATG-sector Fort-Knodbaan.

WOENSDAG 29 SEPTEMBER 2021 : VERZAKKING BEDEKTE WEG

Anne Stuer van het Regionale Landschap De Voorkempen signaleerde een nogal serieuze verzakking van de Bedekte Weg. Dat is het weggetje dat oostelijk van het fortdomein tussen de fortgracht en het vroegere schootsveld (nu een weide) loopt. Gelukkig mochten we van Machteld Van Gils van de Vlaamse Milieumaatschappij vernemen dat de VMM voor de reparatie gaat instaan. De weg heeft veel te lijden van overdreven gebruik , we zouden dat wat moeten kunnen inperken.

ZATERDAG 25 SEPTEMBER 2021 : HET PUBLIEKSSEIZOEN 2021 IN SCHOONHEID AFGESLOTEN MET DE LAATSTE VLEERAVOND

Weer geluk gehad met de nog hoge avondtemperatuur en het insectenfoer. Goede vleermuizenobservatie mogelijk voor vijftig toegelaten geïnteresseerden (na Covid 19-check). Communicatie door Jeroen. Registratie door het secretariaat. Voorbereiding door Glenn. Briefings door Kevin en Jorne in de “Amerikaanse Cinema”. Rondleidingen door Jorne en conservator. Wat brengt de nieuwe overwintering en de nieuwe telling, wat brengt 2022 ?

ZONDAG 12 SEPTEMBER 2021 : OPEN MONUMENTENDAG

Terug een bijna normale Monumentdag, op de mondmaskers na en de beperkingen op het aantal bezoekers per gids. We mochten 136 gemotiveerde bezoekers ontvangen, ze steunden onze werking met 92,60 € giften. Begeleiding door Jorne, (een net verloofde) Glenn en de conservator. Welkome poortwacht-assistentie door Mikey. Voor de eerste maal konden we de nieuwe vleermuizen-posterbache showen die haar plaats nog moet krijgen op de noordelijke muur voor de fortpoort.

ZATERDAG 28 AUGUSTUS 2021 : GESLAAGDE VLEERMUIZEN-INFOAVOND

Ondanks de voorgaande koudere avonden hadden we geluk met de temperatuur : zelden zoveel op insecten jagende vleermuizen boven de gracht aan de fortbrug, ook al binnen (zwerming). Weer erg geïnteresseerd publiek voor deze 25ste editie van de International Bat Night. Begeleiding door Jorne, Glenn en conservator. Assistentie door Mikey en Sven.

ZONDAG 15 AUGUSTUS 2021 : OPEN FORTNAMIDDAG

Perfect zomerweer, een 50-tal geïnteresseerde passanten kwamen een kijkje nemen. Begeleiding door Jorne en de conservator, Mikey zorgde voor de ontvangst aan de poort. Speciale bezoekers : de kranige 87-jaar oude fietsster uit de ‘conciërge’-familie van direct na WO2, die als 12 -jarige de Amerikanen in het fort zag en Marcel uit Eindhoven die na 10 jaar terug wil komen helpen met het groenonderhoud…

MAANDAG 2 AUGUSTUS 2021 : KAMP DUINEN-HEIDE

In het kader van een project Go4Nature, 10 jaar geleden opgestart op vraag van oud-lid Maarten Pellens. De return : groenwerk (binnenplein, onderhoud natuurpad), onderhoud zandtrapjes, opknappen exporuimten in het zuidelijk deel van het straatgebouw. Glenn zorgde voor de gebruikelijke kennismakingsrondleiding.

VRIJDAG 23 JULI 2021 : NIEUWE FORTGIDSEN

Conservator leidt nieuwe fortgidsen Mikey Wuyts en Sven Roels in met praktische fortgidsencursus.

ZONDAG 11 JULI 2021 : OPEN FORTNAMIDDAG

Voor de verandering mooi weer op deze nationale feestdag. We hadden twee ‘grotere’ rondleidingen voorzien (13 u, 14u30) en daarnaast kortere voor passerende fietsers en wandelaars. Simon Stevin stuurde voor dit event een apart bericht rond, dat bleef niet zonder effect : belangstellende bezoekers uit het Gentse, uit Aalst, van Fort Ertbrand en van Fort Breendonk, in het totaal een 85-tal. Begeleiding door Jorne, Glenn, Dries, Furkan & Arissa en de conservator. Kennismaking met kandidaat-fortgids Mikey. Voor het eerst sedert 2019 kwamen er uit de kostendeelname ook terug wat inkomsten binnen. Glenn had de dagen tevoren het outdoors bezoekcircuit netjes gemaakt.

DINSDAG 6 JULI 2021 : DE VLEERMUIZENPOSTER

Overleg op het Vrieselhof met de mensen van het Regionale Park De Voorkempen over de realisatie van een educatieve vleermuizenposter (de 6 voornaamste in het fort overwinterende soorten) en een dito plakkaat voor buitengebruik. Wij zouden instaan voor teksten en de illustratie, RLDV voor de lay out en de andere technische kanten.

ZONDAG 20 JUNI 2021 : SCHILDERING EXPO-KAMER IN HET ZUIDELIJK KEELGEBOUW

Het was al 20 jaar geleden dat leden van Natuur 2000 de kamers van het zuidelijk keelgebouw schilderden, de verf begon serieus af te brokkelen. Daarom zetten Tim en zijn D&H-mates zich aan een afschraap- en herschilderbeurt, nog niet zo simpel bij de ronde plafondsituatie, de condensatie binnen en het regenseizoen buiten. Respect daarvoor. Zij slaagden er alvast in de zgn. expokamer aan de ‘Droge Gang’ terug toonbaar te maken, hopend op een weersituatie die alles zou helpen drogen. De tweede kamer volgend jaar ?

VRIJDAG 11 JUNI 2021 : ARNOUT HAUBEN IN FORT OELEGEM

De avond tevoren liet de gevierde stapheld weten dat hij Fort Oelegem wou bezoeken, de volgende voormiddag effe. Gelukkig was de Glenn vrij en bereid. Van pure alteratie vergat hij Arnout wel om een selfie te vragen. Gaat Fort Oelegem Arnout later ook op tv zien?

DINSDAG 1 JUNI : PLAATSING VAN DE BIJENKASTEN

Na een onderbreking van 3 jaar kon een blije Francis bij het begin van de Week van de Bij 2021 zijn bijenkasten terug op het zuidelijke binnenplein hun plaats geven…

ZONDAG 30 MEI 2021 : OPEN FORTNAMIDDAG

Perfect lenteweer na een koude meimaand. Tussen 13 en 17 u passeerde een 30-tal blijkbaar erg geïnteresseerde bezoekers. De begeleiding, nog altijd grotendeels buiten de gebouwen, werd verzorgd door Jorne en de conservator.

ZONDAG 16 MEI 2021 : FIETSERSDAG

Dit open moment groeide uit de Parkdag (ooit eerst gestimuleerd door het Agentschap Natuur en Bos en daarna afgeschoten door een nieuwe directie, die ambtenaren…) en daaropvolgend de Fortengordelfietsdag (eerst gestimuleerd door de provincie en daarna afgeschoten door een nieuw bestuur, die politiekers…). Wij doen zelf in elk geval verder, maar het weer zat deze natte en koude meimaand echt niet mee. Toch kwam een twintigtal serieus geïnteresseerden om 11 u en om 14 u opdagen, ze kregen een verzorgde begeleiding door Jorne, Glenn en de conservator.

ZATERDAG-ZONDAG 24-25 APRIL 2021 : ERFGOEDWEEKEND

Door de tot nader order verstrengde corona-maatregelen, gecombineerd met de avondklok, was het niet doenbaar om de geplande vleeravond cum nachtbezoek te organiseren. Op zaterdag kwamen Tim & Co wel voor-cleanen, ze herschilderden ook de nodige natuurpadpaaltjes. Op zondag kreeg de conservator voor het gidsen de gewaardeerde hulp van Dries, Guy, Glenn en (voormiddag) Jorne. Voor het poortwachten stonden Furkan en Arissa in. Er waren rondleidingen om het uur van 10 u af tot 17 u. Dat de fortgidsen telkens maar 3 bezoekers konden meenemen was wel een serieuze ‘handicap’ maar de bezoekers genoten des te meer van deze luxe-situatie. Alles bijeen begeleidden we een 60 geïnteresseerden, er kwamen ook heel wat voorbijgangers informeren naar de komende activiteiten.

MAANDAG 18 JANUARI 2021 : KAPALARM, VMM-WERK AAN DE ANTITANKGRACHT

Glenn signaleert dat de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) een infobordje plaatste bij de fortoprit. Daarop wordt aangekondigd dat de VMM tot half maart kapwerken gaat uitvoeren langsheen onze sector van de Antitankgracht : om de bomen- en struikenvegetatie te verjongen, om de Amerikaanse vogelkers te verwijderen, om fauna en flora meer licht te geven. Werken die om de zoveel jaren dienen herhaald, in 2016 hadden we er al een voorproef van. Voor de vleermuizen kan zo’n hakhoutbeheer voordelen hebben, als de gracht dichtgroeit of dichtslibt komt een belangrijke verbindingsroute in het gedrang. Maar aan het groene gordijn op de westelijke buitenoever van de fortgracht wordt er best niet geraakt. Die begroeiing van bomen en struiken werkt als een windbuffer en geeft luwte op het water van de fortgracht. Bovendien maskeert het de straatverlichting. Allemaal belangrijk voor de vleermuizen die in hun actief jaargedeelte ’s nachts op de fortgracht op insecten komen jagen. Van dat foerageren hangt mede hun voortbestaan af. Zoals in 2016 hebben we daarom direct opnieuw contact gezocht met leidend VMM-ambtenaar Luc Van Craen, om nog eens de verzekering te bekomen dat er niet aan het ‘gordijn’, dat overigens op forteigendom staat, geraakt zal worden. Die démarche gaf de conservator op woensdag 20 januari ook de gelegenheid om bij de fortpoort kennis te maken met de gedreven nieuwe plaatselijke VMM-verantwoordelijke/gebiedsbeheerder Machteld Van Gils, die veel begrip toonde voor ons eigen beheerswerk en voor onze bekommernissen.

JANUARI-FEBRUARI 2021 : VLEERMUIZEN DIT JAAR NIET GETELD

Zie nieuwsbriefnatuur2000.be, anno 2020, rubriek Natuur ? Er wordt daar op gewezen hoe het coronavirus einde 2019 mogelijk door een Aziatische vleermuis via (ook mogelijk) een schubdier in China op mensen werd overgedragen. Ondertussen is geweten dat het virus evengoed kan overspringen van de mens op verschillende andere diersoorten, ook op onze Europese vleermuizen. Hoe groot dat risico is bij een toch redelijk dicht telcontact in een fortomgeving met bijna 100% vochtigheid en een temperatuur van ca. 10°C is nog niet goed geweten. Daarom nemen we het zekere voor het onzekere en worden de vleermuizen van Fort Oelegem deze winter voor de eerste keer sedert 1985 niet geteld …

ZATERDAG 22 NOVEMBER 2020 : CHECK TO DO-LIJST

Glenn en conservator checkten ter plekke de lijst met de to do-punten voor 2021 en de nabije toekomst.  Vooraan op die lijst de fatsoenering van de ruimten in de zuidelijke keelkazerne (straatgebouw), in de hoop deze in de toekomst en op de geëigende momenten terug meer te kunnen gebruiken voor educatieve activiteiten …

ZONDAG 25 OKTOBER 2020 : VANDALISME HERSTELD

Vandalen die blijkbaar met materiaal overkwamen wisten de “muur van Marcel en Serge” in de linkse kamer van de noordelijke schouderhoekcaponnière voor de bovenste 50 % (incl. het vleermuizengat) te vernielen. Ze forceerden daarbij ook de Herashekken. Glenn  probeerde  vandaag alles naar bestvermogen te repareren met prikkeldraad.

ZONDAG 20 SEPTEMBER 2020 : GEO COACHING

Outdoors bezoek van geocoacher Hans Demol. Veelbelovend project dat aansluit bij onze natuur- en erfgoededucatieve missie. Ritchie cleande de zuidelijke 15cm-toren. Marc bezorgde huiszwaluw-nestkommen, nu nakijken waar we ze kunnen aanbrengen. Ook twee outdoors bezoekers uit Krakau.

ZATERDAG 19 SEPTEMBER 2O20 : VLEERMUIZENAVOND 3

Op vraag van een erg geÏnteresseerde gezinsbubblel toch maar geriskeerd, met de nodige voorzorgen en met een strikt beperkt publiek. Enorm meegevallen, zelden zoveel vleermuizen bij de fortbrug…

ZONDAG 13 SEPTEMBER 2020 : VLAAMSE MONUMENTEN- EN FORTENDAG

Eindelijk de heropening ! We mogen er fier op zijn dat we op deze belangrijke dag met de nodige voorbereiding en behoedzaamheid (naar mensen en vleermuizen toe) de stap naar het geïnteresseerde publiek hebben durven zetten. En de mensen hebben dat initiatief beloond : door de vele e-mailvragen diende het aantal voorziene rondleidingen opgevoerd tot 14  en daarnaast kwamen ook ‘losse’ wandelaars’ langs, samen een 200-tal bezoekers. Door de coronatoestand diende het interieur van het hoofdgebouw  (waar in deze tijd vooral gezwermd wordt door de vleermuizen) wel buiten het bezoek gehouden.  Voor de begeleiding van de bezoekers stonden de conservator en Dries in, veel dank ook aan Ritchie voor het intensieve toegangstoezicht !

WEEKEND 01-02 AUGUSTUS 2020 : WERKWEEKEND

Tim & Co hielpen het fortdomein terug toonbaar te krijgen in de hoop dat ondanks de Tweede Coronagolf de Monumentdag van 13/9 zou kunnen doorgaan : noordelijk binnenplein gemaaid, trappen hersteld, natuurpad gecleared, zuidelijk hoofddak gecleared, trap naar het dak in de zuidelijke 15cm-kanonnentoren terug bruikbaar gemaakt. Thx !

ZONDAG 14 JUNI 2020 : VERGADERING RUNNING TEAM WGFO

In de huidige corona-omstandigheden lijkt het aangewezen om alles tot in augustus aan te zien en de geplande info-avond op 27/6, resp. de open namiddag op 13/7 af te gelasten. Mogelijk kunnen we in augustus alsnog een Opendeurdag houden ? We blijven de toestand op de voet volgen, er is ook onze verantwoordelijkheid voor de vleermuizen… Na de vergadering zijn we een kijkje gaan nemen bij het restauratiewerk in de buitenbuurt van de noordelijke houwitsertoren, tijdens de voorbije stille tijd aangedurfd door Maarten, Glenn en Milan !

ZATERDAG 6 JUNI 2020 : F.O. 25 JAAR MONUMENT

Toen Natuur 2000 Fort Oelegem anno 1984 in huur verwierf kwamen we meteen onder de indruk van de monumentaliteit van de betonnen fortgebouwen.  Gebruik makend van ons zitje in de Commissie voor Monumenten en Landschappen probeerden we dan ook direct een procedure op  gang te brengen  om het fort als monument geklasseerd te krijgen. In reactie op ons  aanvraagdossier (met  alle ons toen bekende gegevens) vond op 4/9/1985 een grondige inspectie plaats door het toenmalige  Bestuur voor Monumenten- en Landschapszorg.. Dat leidde tot een positief pre-advies vanwege de Antwerpse Provinciale Commissie voor Monumenten en Landschappen en op 13/3/1986 tot een voorstel tot plaatsing op een zgn. Voorontwerp van Lijst van voor Bescherming vatbare Monumenten, Stads- en Dorpsgezichten aan de liberale PVV-gemeenschapsminister van Cultuur Patrick Dewael  : een politieker die zich tot op de dag van vandaag  laat kennen als een weinig interessante veelprater en niet als een doener. Eerst zijn opvolger  inzake klasseringsmateries, de ook liberale gemeenschapsminister van Ruimtelijke Ordening en Huisvesting Louis Waltniel zou voornoemd voorstel uit 1986 op 16/11/1991 goedkeuren…  De opname in een zgn. Ontwerp van Lijst van voor Bescherming vatbare Monumenten, Stads- en Dorpsgezichten, een volgende stap in de klasseringsprocedure, werd op 1/1/1995 ondertekend door de meer milieugezinde Vlaamse minister van Verkeer, Buitenlandse Handel en Staatshervorming Johan Sauwens,  van de Volksunie. Ondanks (onontvankelijk) ongunstig advies van het Ranstse gemeentebestuur ! Op 6/4/1995 adviseerde de Kon. Commissie voor Monumenten- en Landschappen gunstig voor een definitieve bescherming. En op 9/6/1995 volgde dan, dankzij diezelfde minister Sauwens, eindelijk het Ministerieel Besluit houdende de Bescherming van Fort Oelegem en zijn omwalling als monument. Tussen onze eerste aanvraag en het afhalen van het blauwwitte monumenten-kenteken waren we eventjes 12 jaar ouder geworden, maar ons doel was bereikt  : Fort Oelegem was ook officieel een monument.

MAANDAG 18 MEI 2020 : EERSTE PROCESSIERUPSEN

Maarten ontdekte de eerste eikenprocessierupsen bij de zomereiken noordelijk van het poternedak. De dagen daarna niet meer opgemerkt.

ZONDAG 3 MEI 2020 : ONDERHOUD

Jorne, Glenn en Maarten gingen vandaag verder met onderhoudswerk : bladblazen, schildering oude militaire reling van de oprit, reparatie van de trappen enz.

 ZATERDAG 25 APRIL 2020 : WERKDAG

Naar het publiek toe afgelast, maar het belette de diehards van de WGFO deze stralende lentedag niet om met respect van de geldende regels het gebruikelijke voorbereidingswerk te presteren voor het nieuwe bezoeksseizoen : het maaien van het binnenplein, de reparatie van de trappen, het ‘dakproject’ met het vrijmaken van de torens, enz.

ZONDAG 22 MAART 2020 : DE WITTE VLAG

Maarten hees vandaag de witte vlag boven het fort, als uiting van de solidariteit van Natuur 2000 en de fortwerkgroep in deze hachelijke Coronavirus-tijden… Hopelijk ook geen teken dat er dit jaar niet veel geplande fortactiviteiten zullen kunnen doorgaan ?

ZONDAG 23 FEBRUARI 2020 : VLEERMUIZENTELLING 2020/2

Watervleermuis 256. Baardvleermuis 90. Baard/Brandt’s/Nimfvleermuis 61. Franjestaat 163. Ingekorven vleermuis 178. Myotis onbekend 15. Gewone grootoorvleermuis 3. Gewone dwergvleermuis 9. Vleermuis onbekend : 9. Totaal : 780.

Commentaar bij de wintertellingen van 2020 : Terugval voor watervleermuis en franjestaart. Wel goede score voor Baard/Brandt’s vleermuis. Nieuw record voor Ingekorven vleermuis. Status quo voor grootoor en dwergvleermuis. Weer geen meetrvleermuis, het blijft wachten tot een volgende zwermer zin heeft om nog eens te blijven plakken…

ZATERDAG 1 FEBRUARI 2020 : ACTIVITEITENLIJST 2020

Jorne plaatste de plakkaat op de fortpoort, ten behoeve van o.m. de wandelaars die via het nieuwaangelegde knuppelpad in grotere getale uit het Vrieselhofdomein naar het fort afzakken,.